Czy przepisy BHP precyzują, co powinno się znajdować w apteczce i punkcie pierwszej pomocy?

Według art. 209 § 1 Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach oraz wyznaczyć pracowników do udzielania takiej pomocy. Działania te powinny być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaju i poziomu występujących zagrożeń. Ponadto liczba pracowników, o których mowa powyżej, ich szkolenie oraz wyposażenie powinny uwzględniać rodzaj i poziom występujących zagrożeń.

Doprecyzowanie uprzedniego przepisu znajdziemy w § 44 rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, zgodnie, z którym pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom sprawnie funkcjonujący system pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środki do udzielania pierwszej pomocy.

System ten powinien objąć w szczególności:

  • punkty pierwszej pomocy w wydziałach (oddziałach), w których wykonywane są prace powodujące duże ryzyko wypadku lub związane z wydzielaniem się par, gazów albo pyłów substancji sklasyfikowanych, jako niebezpieczne ze względu na ostre działanie toksyczne,
  • apteczki w poszczególnych wydziałach (oddziałach) zakładu pracy.

Liczba, lokalizacja i wyposażenie punktów pierwszej pomocy i apteczek powinny być ustalone w porozumieniu z lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, z uwzględnieniem rodzajów i nasilenia występujących zagrożeń. Warto jednak zaznaczyć, że zasadą jest, aby w apteczkach znajdowały się wyłącznie środki opatrunkowe (plastry, bandaże, woda utleniona ? ewentualnie w punktach pierwszej pomocy dodatkowo zestawy do resuscytacji, nosze, maski i kombinezony ochronne itp.), natomiast nie powinny znajdować się w nich leki,  środki przeciwbólowe, krople itp. środki,  chyba że osoba wyznaczona do pierwszej pomocy ma wykształcenie medyczne (np. lekarskie) i jest upoważniona do podawania tego rodzaju środków.

Obsługa punktów i apteczek, na każdej zmianie powinna być powierzana wyznaczonym pracownikom, przeszkolonym w udzielaniu pierwszej pomocy.

Ponadto w punktach pierwszej pomocy i przy apteczkach, w widocznych miejscach należy zawiesić instrukcje dotyczące udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku oraz wykazy pracowników wyznaczonych do jej udzielania, natomiast same punkty pierwszej pomocy i miejsca usytuowania apteczek powinny być odpowiednio oznakowane.

Przepisy BHP nie określają zalecanego wyposażenia punktów pierwszej pomocy (w tym apteczek). Wyposażenie to powinno być, bowiem uzależnione od rodzajów i nasilenia zagrożeń występujących w danym zakładzie pracy. Tym samym decyzję w zakresie wyposażenia apteczek powinien podjąć pracodawca w porozumieniu z lekarzem medycyny pracy.